नेपालगञ्ज,–हालका दिनहरूमा नेपालगञ्जमा यौन व्यवसाय तीव्र रूपमा बढिरहेको पाइएको छ। विशेषगरी सहरको शहरी क्षेत्र तथा केही होटल र गेष्टहाउसहरूमा यस्ता गतिविधिहरू खुलेआम सञ्चालनमा आएसँगै स्थानीय बासिन्दा, समाजसेवी संस्था र सरोकारवाला निकायहरू चिन्तित देखिएका छन्।नेपालगञ्जको मुख्य बसपार्क क्षेत्र यतिबेला बेश्यावृत्तिको केन्द्र बन्दै गएको भन्दै स्थानीय बासिन्दाले गम्भीर चिन्ता व्यक्त गरेका छन्। उनीहरूका अनुसार यस क्षेत्रमा खुलेआम यौन व्यवसाय सञ्चालन भइरहेको छ र त्यसमा प्रहरी प्रशासनको मिलोमतो रहेको आशंका गरिएको छ।
स्रोतहरूका अनुसार आर्थिक अभाव, बेरोजगारी, तथा पारिवारिक समस्या जस्ता कारणले गर्दा केही महिला तथा किशोरीहरू यौन व्यवसायमा संलग्न हुन बाध्य छन्। मानव बेचबिखन तथा जबर्जस्ती यौन शोषणका घटनाहरू पनि बढेको पाइएको छ।स्थानीय व्यापारी रामजी साहले भने, “हामीले पटक–पटक उजुरी दिए पनि प्रहरीले कुनै ठोस कारबाही गरेको देखिँदैन। कतिपय होटल र लजहरूमा रातिको समयमा अवैध गतिविधि हुने गरेको खुलेको छ।” उनका अनुसार यस्ता कार्यहरू प्रहरीको आँखा अगाडि भइरहे पनि संलग्न व्यक्तिहरू सजिलै छुट्ने गरेका छन्।
स्थानीय महिलाहरूले पनि सुरक्षा जोखिमको महसुस गरिरहेको बताएका छन्। एक स्थानिय बासिन्दा नाम नखुलाउने सर्तमा भन्छिन्, “बसपार्क आसपासको क्षेत्र साँझपख असुरक्षित बन्दै गएको छ। किशोरी र महिलालाई छेडछाड गर्ने, नशालु व्यक्तिहरूको जमघट हुने, र बेश्यावृत्ति खुलेआम हुने अवस्था छ।”
नेपालगञ्जमा सक्रिय एक गैरसरकारी संस्थाकी कार्यक्रम संयोजक माया थापाले भनिन्, “हामीले पछिल्लो एक वर्षमा मात्रै ५० भन्दा बढी महिलालाई यौन व्यवसायबाट उद्धार गरेका छौं। धेरैजसो महिला आर्थिक समस्याका कारण त्यस क्षेत्रमा पुगेका थिए।”
सार्वजनिक स्वास्थ्यसम्बन्धी समस्या पनि बढ्दो छ। यौनजन्य रोगहरू फैलन सक्ने खतरा रहेको चिकित्सकहरूको चेतावनी छ। बर्दिया अस्पतालका एक डाक्टरका अनुसार, “सुरक्षित यौन सम्बन्धको कमी र सचेतना अभावका कारण संक्रमणको जोखिम उच्च छ।”
यसबाहेक, स्थानीय प्रशासनले यस्ता क्रियाकलाप नियन्त्रण गर्न केही समयअघिदेखि अनुगमन र छापा मार्ने कार्य सुरु गरेको छ। बाँके जिल्ला प्रशासन कार्यालयका सहायक प्रमुख नवराज पन्थी भन्छन्, “हामीले केही गेष्टहाउसहरूमा कारबाही गरिसकेका छौं। यो सामाजिक समस्या समाधान गर्न सबै निकायको सहकार्य आवश्यक छ।”विशेषज्ञहरूका अनुसार दीर्घकालीन समाधानका लागि युवाहरूलाई रोजगारीमा जोड्ने, शिक्षा पहुँच वृद्धि गर्ने, तथा जनचेतनामूलक कार्यक्रम सञ्चालन गर्नु आवश्यक छ।यौन व्यवसाय बढ्दै जानु केवल एक कानुनी वा नैतिक समस्या मात्र नभई यो गहिरो सामाजिक र आर्थिक संरचनासँग जोडिएको विषय हो। यसप्रति समयमै ध्यान नदिए गम्भीर परिणाम निम्तिन सक्ने देखिन्छ।
प्रहरी प्रशासनले भने आरोप अस्वीकार गरेको छ। बाँके जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रवक्ता डीएसपी ले भने, “हामी नियमित रूपमा निगरानी गरिरहेका छौं। केही होटलहरूमा अनुगमन गरी कारबाही पनि गरिएको छ। यदि प्रहरीको संलग्नता भएको प्रमाण भेटिएमा कडा कारबाही गरिनेछ।”
यद्यपि सामाजिक अभियन्ताहरू भन्छन् कि समस्या निकै गम्भीर भइसकेको छ र यसका लागि केवल कारबाही होइन, दीर्घकालीन समाधानको खाँचो छ। उनीहरूका अनुसार आर्थिक अभाव, बेरोजगारी, र सचेतनाको कमीले युवतीहरूलाई यौन व्यवसायतर्फ धकेलेको छ।बसपार्क क्षेत्रको बेश्यावृत्तिलाई नियन्त्रण गर्न राज्य संयन्त्र, प्रहरी, स्थानीय तह र नागरिक समाजबीच समन्वय आवश्यक देखिन्छ। यदि यस्ता गतिविधि नियन्त्रण गर्न ढिलाइ गरिएमा नेपालगञ्जको सामाजिक परिवेशमा गम्भीर असर पर्न सक्ने स्थानीयको चेतावनी छ।
न्यूरोड, कारकाँदो, गुलरिया रोड, बसपार्क लगायतका क्षेत्रमा शान्ति सुरक्षा कायम गर्ने जिम्मेवारी सम्हाल्दै आएको वडा प्रहरी प्रमुखले नै यस्ता गैरकानुनी गतिविधिको संरक्षण गर्दै आएको स्थानीयहरुको आरोप छ । ती क्षेत्रका केही होटल तथा रेष्टुरेण्टहरुमा प्रहरी संरक्षणमै युवती राखेर यौन अखडा चल्दै आएका छन् ।प्रहरीले ती होटल तथा रेष्टुरेण्टबाट महिनामा ५ हजारदेखि २५ हजार रूपैयाँसम्म बुझ्ने गरेको एक रेष्टुरेण्टका सञ्चालक बताउँछन् । बसपार्क क्षेत्रकै एक होटलले यौन अखडा सञ्चालन गरेवापत प्रहरीलाई मासिक १५ हजार बुझाउने गरेको बताए । उनका अनुसार यस्ता अखडाहरूबाट रकम बुझ्न सादा पोसाकमा प्रहरी पुग्ने गर्छन् । नेपालगन्जमा अवैध यौन अखडाहरु सञ्चालन गरेबापत ‘नजराना’ उठाउने जिम्मा प्रहरी पोष्ट बसपार्क (विद्युत)लाई दिइएको पनि वडा प्रहरी कार्यालय स्रोतले बतायो । स्रोतले भन्यो, ‘अवैध यौन अखडाहरु सञ्चालन भएका होटल रेष्टुरेन्टबाट के–कति रकम उठाउने या तोकिएको रकम नदिएमा छामा मार्ने जिम्मेवारी प्रहरी पोष्ट बसपार्क (विद्युत)लाई दिइएको छ ।’
प्रतिक्रिया